Συνδικάτο Επισιτισμού-Τουρισμού Αττικής: Στοχευμένη παρέμβαση στη νεολαία του κλάδου

[Αναδημοσίευση από το Ριζοσπάστη της Κυριακής 30/3/2014]

Η συμμετοχή νέων σε ηλικία εργαζομένων αποτελεί στοιχείο που ξεχώρισε στις πρόσφατες αρχαιρεσίες του Συνδικάτου Εργατοϋπαλλήλων Επισιτισμού - Τουρισμού - Ξενοδοχείων Αττικής. Για τον προσανατολισμό του σωματείου στην παρέμβαση στη νεολαία του κλάδου, τις ιδιαιτερότητες αυτής της δουλειάς και τις δυσκολίες, μιλά στον «Ριζοσπάστη» η Κατερίνα Λαζανά, μέλος της κεντρικής διοίκησης του Συνδικάτου και της Επιτροπής Νέων.

Στις αρχαιρεσίες του Συνδικάτου ψήφισαν 800 νέοι εργαζόμενοι (περίπου το 1/4 όσων πήραν μέρος στις εκλογές), σπουδαστές από ΙΕΚ και ΕΠΑΣ που κάνουν πρακτική άσκηση και μαθητεία, νέοι άνεργοι που δουλεύουν μέσα από το πρόγραμμα της «Επιταγής Εισόδου» (voucher).

Η Κ. Λαζανά εξηγεί ότι η συμμετοχή της νεολαίας δεν εξαντλήθηκε στην ψήφο της: «Είχαμε μεγάλη συμμετοχή από νέους σε όλη τη δραστηριότητα των εκλογών: Στο ψηφοδέλτιο της ΔΑΣ, στην εφορευτική επιτροπή, στις περιοδείες και τις συσκέψεις που έγιναν. Νέοι σε ηλικία συνάδελφοι έκαναν σημαντική προσπάθεια, κάλεσαν τους εργαζόμενους από τα τμήματά τους στη δουλειά, τους σπουδαστές από τις σχολές τους, να ψηφίσουν στις εκλογές του Συνδικάτου».

Κρίσιμο ζήτημα για ισχυρό Συνδικάτο

Η ηλικιακή σύνθεση του κλάδου και οι εργασιακές σχέσεις με τις οποίες δουλεύουν οι νέοι, μεγαλώνουν την ανάγκη για στοχευμένη παρέμβαση από τη μεριά του Συνδικάτου. «Είμαστε ένας κλάδος στον οποίο εργάζεται μεγάλος αριθμός νέων, κυρίως με ελαστικές μορφές απασχόλησης, ως "εξτρά" εργαζόμενοι, ως ενοικιαζόμενοι μέσα από δουλεμπορικά γραφεία, με μερική απασχόληση, με "μαύρη" εργασία. Στα παραπάνω προστέθηκαν πρόσφατα τα πεντάμηνα προγράμματα "voucher" για νέους ανέργους. Ολες οι θέσεις που αυτή τη στιγμή ανοίγουν στον κλάδο αφορούν τέτοιες σχέσεις εργασίας», επισημαίνει η Κ. Λαζανά και προσθέτει:

«Δε θα μπορούσαμε ως Συνδικάτο να μην ασχοληθούμε με αυτούς τους συναδέλφους. Δε μας ενδιαφέρει μόνο να συμπληρώσουν την αίτηση εγγραφής τους, αλλά και να δραστηριοποιηθούν, να μπουν μπροστά για την οργάνωση των συναδέλφων τους. Διαφορετικά δεν μπορούμε να μιλάμε για ισχυροποίηση του Συνδικάτου».Όσον αφορά την παρέμβαση που σχεδίασε και υλοποίησε το Συνδικάτο το προηγούμενο διάστημα, σημειώνει: «Ενα κομμάτι της δουλειάς του Συνδικάτου αφορά τη δράση της Επιτροπής Νέων. Η Επιτροπή προσανατολίστηκε κατά κύριο λόγο σε σχολές μαθητείας και κατάρτισης, όπως και στους εργαζόμενους στα προγράμματα της "Επιταγής Εισόδου". Ενα άλλο κομμάτι αφορά την προσπάθεια του ΔΣ, από κοινού με τα επιχειρησιακά σωματεία που παλεύουν μαζί με το κλαδικό να απευθυνθούν στους νέους εργαζόμενους σε κάθε χώρο δουλειάς.Σε μια σειρά μεγάλα ξενοδοχεία έγινε προσπάθεια οι συνάδελφοι να οργανωθούν στο Συνδικάτο, να διαμορφωθούν και να προβληθούν αιτήματα με επίκεντρο τις ανάγκες τους και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν στη δουλειά. Αυτή η παρέμβαση ξετυλίχτηκε σε όλη τη διάρκεια της προηγούμενης διετίας, με μια σειρά πρωτοβουλίες: Μαζέματα ανά χώρο δουλειάς, συσκέψεις, εκδηλώσεις, περιοδείες, γενικές συνελεύσεις, σχέδιο για τις απεργίες.Είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα η συμμετοχή νέων εργαζομένων - ενοικιαζόμενων, "έξτρα", μαθητευόμενων - στις απεργίες τον Αύγουστο του 2012 για την υπογραφή της κλαδικής Σύμβασης. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι κάποιοι από αυτούς ήταν υποψήφιοι με το συνδυασμό της ΔΑΣ». Η πείρα ανατροφοδοτεί τη δράση Η Κ. Λαζανά αναφέρεται ιδιαίτερα στις πρωτοβουλίες του Συνδικάτου για τους εργαζόμενους στα προγράμματα «voucher», που αποτελούν πρόσφατο παράδειγμα της δράσης του: «Σε χώρους που συγκεντρώνονται τέτοιοι συνάδελφοι έχουν γίνει συσκέψεις με επίκεντρο την ανάγκη οργάνωσης και τα αιτήματα πάλης που πρέπει να προβληθούν. Ως Συνδικάτο υιοθετούμε και προβάλλουμε το αίτημά τους να πληρώνονται κάθε μήνα και όχι στη λήξη του προγράμματος.

Αναδεικνύουμε ακόμα το γεγονός ότι δουλεύουν ανασφάλιστοι, διεκδικούμε να μπαίνουν στο ταμείο ανεργίας μετά την ολοκλήρωση του πεντάμηνου και άλλα ζητήματα, όπως για παράδειγμα αιτήματα που αφορούν το κόστος μετακίνησης. Το Συνδικάτο προσανατολίζεται στην οργάνωση παρέμβασης στο υπουργείο Εργασίας το επόμενο διάστημα, με βάση αυτό το πλαίσιο αιτημάτων».

Ακόμα, συνοψίζει τη σημαντική πείρα που έχει αποκομίσει το Συνδικάτο από την παρέμβασή του στους σπουδαστές, με πρωτοβουλίες τόσο στις σχολές του κλάδου, όσο και στα ξενοδοχεία που δουλεύουν ως μαθητευόμενοι: «Πέρσι πραγματοποιήθηκε δίμηνο εκδηλώσεων, ενώ επιχειρησιακά σωματεία οργάνωσαν στην αρχή της σεζόν μέρες αφιερωμένες στους σπουδαστές, για να υποδεχθούν τους μαθητευόμενους και τους "πρακτικάριους". Προβάλλαμε αιτήματα που αφορούν τη ζωή τους, την πρακτική άσκηση και τον τρόπο που αμείβονται, το αίτημα δηλαδή να αμείβονται και να ασφαλίζονται με βάση την κλαδική Σύμβαση Εργασίας.

Αναπτύξαμε δράση και γύρω από ζητήματα που προκύπτουν σε χώρους δουλειάς, όπως η παραβίαση του ωραρίου και η τοποθέτησή τους σε θέσεις εργασίας άσχετες με το αντικείμενο των σπουδών τους. Μπήκαμε μπροστά και σε τέτοια ζητήματα με θετικά αποτελέσματα. Για παράδειγμα, λόγω της παρέμβασης του κλαδικού Συνδικάτου, στην Αττική δεν είναι τόσο διαδεδομένο το φαινόμενο της παράτασης του ωραρίου, όπως συμβαίνει σε σπουδαστές που κάνουν πρακτική άσκηση σε μια σειρά νησιά, όπου και χάρη στο ρόλο των κυβερνητικών και εργοδοτικών συνδικαλιστών σπάνια το ωράριο πέφτει κάτω από τις 12 ώρες».

Δουλειά υποδομής με τους νέους στις σχολές

Στις πρωτοβουλίες του, το Συνδικάτο λαμβάνει υπόψη την παρέμβαση του αντιπάλου στη συνείδηση των νέων: «Εγινε προσπάθεια να δοθεί απάντηση σε όσα αναπαράγουν οι σχολάρχες και ένα μέρος καθηγητών που υπερασπίζονται το μεγάλο κεφάλαιο, που ισχυρίζονται ότι οι σπουδαστές δεν είναι "κανονικοί" εργαζόμενοι, αλλά μαθητευόμενοι. Το επιχείρημα αυτό είναι κάτι που συναντάμε από πολλούς σπουδαστές.

Αντίστοιχα, να δοθεί απάντηση στην "κατήχηση" που γίνεται από τα ΚΕΚ στους ανέργους και από τις σχολές στους σπουδαστές, ότι πρέπει να δείξουν "καλό πρόσωπο" για να έχουν την ελπίδα να τους κρατήσει ο εργοδότης στη δουλειά. Κι αυτό τη στιγμή που η ίδια η πραγματικότητα αποδεικνύει ότι ακόμα και όσοι παραμένουν στα ξενοδοχεία μετά τη λήξη του πεντάμηνου ή της πρακτικής τους, δουλεύουν με ημιαπασχόληση, για 2-3 μέρες την εβδομάδα.

Με στόχο να αντιπαρατεθούμε στα παραπάνω, η Επιτροπή Νέων έφτιαξε εφημεριδάκι, με το οποίο έγιναν δεκάδες εξορμήσεις σε σχολές. Μέσα από αυτό ανοίξαμε και πλευρές που σχετίζονται με την τουριστική ανάπτυξη, με το κριτήριο του κέρδους που ακολουθεί αυτή σήμερα, με τον περιορισμό της δυνατότητας του λαού και της νεολαίας να κάνει έστω και για λίγες μέρες διακοπές.

Θέσαμε στους νέους το ζήτημα πως ο τουρισμός που σήμερα προβάλλεται ως η "βαριά βιομηχανία" της καπιταλιστικής ανάπτυξης, με τους μεγαλοεργοδότες του κλάδου να προσδοκούν ακόμα μεγαλύτερα κέρδη μέσα και από την επίθεση στα δικαιώματα των εργαζομένων, μπορεί και πρέπει να μετατραπεί σε λαϊκό δικαίωμα, το οποίο θα μπορούν και οι ίδιοι να απολαμβάνουν. Βέβαια, ο βαθμός οργάνωσης μέσα στις σχολές με επιτροπές, συλλόγους, 5μελή και 15μελή, όπου αυτά προβλέπονται, παραμένει χαμηλός, πράγμα που αποτελεί εμπόδιο», καταλήγει η Κ. Λαζανά.

«Είναι πολύ μεγάλη υπόθεση η παρέμβαση ενός συνδικάτου στις σχολές που αφορούν τον κλάδο του», τονίζει και προσθέτει πως η σημασία της «φαίνεται όταν οι νέοι αυτοί μπαίνουν στο χώρο δουλειάς για να κάνουν την πρακτική τους άσκηση ή να δουλέψουν. Σε ένα βαθμό τα αποτελέσματα μπορεί να εκφράζονται και στη σχολή, αφού υπάρχει ένα κομμάτι σπουδαστών που ήδη προβληματίζεται γύρω από τα οξυμένα προβλήματα που αντιμετωπίζει συνολικά στη ζωή του.

Δεν υπάρχει αμφιβολία όμως ότι η παρέμβαση αυτή καλλιεργεί το έδαφος και δημιουργεί τις προϋποθέσεις για να πάρουν οι νέοι θέση στις γραμμές του σωματείου όταν πιάσουν δουλειά. Είναι σημαντικό ότι σήμερα, αν και σε μικρό ακόμα βαθμό, υπάρχει μια μάζα σπουδαστών και νέων συναδέλφων που καταλαβαίνει ότι στο επίκεντρο της πάλης πρέπει να βάλει τις σύγχρονες ανάγκες, ότι στο χώρο δουλειάς πρέπει να μπει και να σταθεί με το κεφάλι ψηλά».